Zaburzenia zachowania

Zaburzenia zachowania to trudność w funkcjonowaniu dziecka, która objawia się pod postacią nieadaptacyjnego zachowania oraz w sposobie nawiązywania i utrzymywani relacji z innymi ludźmi, który jest nieadekwatny do norm społecznych przyjętych w danej społeczności. Zachowania te mogą uwidaczniać się w formie agresji werbalnej lub niewerbalnej, zachowań antyspołecznych i innych formach przemocy. Mogą być one również zamierzone lub niezamierzone. Zaburzenia zachowania nie są jednak tożsame z zachowaniami przestępczymi, ale mogą prowadzić do działań niezgodnych z prawem.

Czym są zaburzenia zachowania?

Zaburzenia zachowania to utrwalone wzorce dyssocjalne, buntownicze i agresywne. Dotyczą przekraczania norm i zasad społecznych, a także mogą powodować łamanie prawa innych. Powtarzają się i są przeciwstawne z oczekiwaniami dla określonego wieku i poziomem rozwoju jednostki. Ocena zaburzonego zachowania jest dość subiektywna z racji tego, że zależna jest od sytuacji rodzinnej i rówieśniczej dziecka, przeżytych traum i urazów psychicznych czy statusu społecznego. Ważne jest tutaj kryterium diagnostyczne, którym jest trwałość tych nieprzystosowawczych zachowań.

Jakie są najczęstsze przyczyny zaburzeń zachowania?

Na rozwój dziecka wpływ mają przede wszystkim styl życia jego rodziny, wartości, które funkcjonują w danym systemie rodzinnym, ambicje życiowe, wzory emocjonalnych relacji rodzinnych a także zdarzenia losowe jak choćby: rozwód opiekunów, traumy, choroby. Przyjęło się, że najczęstszymi przyczynami zaburzeń zachowania są czynniki genetyczne, środowiskowe i uraz mózgu. Jeżeli chodzi o pierwszą grupę to badacze przypisują większe znaczenie uwarunkowaniom biologicznym takim jak na przykład: zakłócenie pracy układu limbicznego albo równowagi neuroprzekaźników – odpowiedzialnych za emocje i samokontrolę. Dodatkowo zwraca się uwagę również na rolę zaburzeń hiperkinetycznych. Jednak nie we wszystkich przypadkach ADHD występują zaburzenia zachowania, co podważa tezę o ich związku z uwarunkowaniami biologicznymi. Jeżeli chodzi o czynniki środowiskowe to nierozwikłane problemy małżeńskie, częste i intensywne konflikty pomiędzy rodzicami, zmiany opiekunów dziecka, brak stabilizacji sytuacji życiowej i ekonomicznej, kłopoty finansowe rodziny to elementy korelowane z zaburzeniami zachowania. Nie oznacza to, iż ich obecność w każdym przypadku prowadzi do pojawienia się trudności wychowawczych, są one jednak silnym ich predyktorem.

Jak zdiagnozować zaburzenia zachowania u dzieci?

Diagnozą zaburzenia zachowania u dzieci zajmuje się psychiatra dziecięcy. Najpierw wykorzystuje on wywiad diagnostyczny z takim dzieckiem aby dokonać pełnej analizy sytuacji takiej osoby. Ważną rolę odgrywa tutaj sytuacja zdrowotna, rodzinna a także społeczna czyli w tym przypadku rówieśnicza. Specjalista musi też wykluczyć wystąpienie biologicznych czynników, które mogłyby przesłonić diagnozę zaburzenia. Dodatkowo informacja o tym czy dane dziecko nie nadużywa substancji psychoaktywnych takich jak: narkotyki, alkohol czy dopalacze również jest tutaj bardzo istotna. Kluczową rolę odgrywa umiejętność rozpoznania czy dziecko nie zmaga się z innymi zaburzeniami psychicznymi takimi jak zaburzenia lękowe, zaburzenia depresyjne czy zaburzenia odżywiania.

Dziecko z zaburzeniami zachowania – jak leczyć?

Terapię, którą stosuje się do leczenia zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży jest terapia poznawczo-behawioralna oraz terapia systemowa. W niektórych przypadkach łączy się ją z farmakoterapią. Jeżeli chodzi o terapię poznawczo-behawioralną to dziecko dzięki niej uczy się odpowiednio rozpoznawać swoje emocje i sobie z nimi radzić a także uczyć się prawidłowych schematów myślowych dotyczących myśli automatycznych, przekonań pośredniczących, przekonań kluczowych. W kwestii terapii systemowej ważna jest praca ze wszystkimi członkami rodziny w celu zrozumienia wpływu indywidualnej interpretacji wysyłanych bodźców do innej osoby. Terapia systemowa pozwala też rodzicom dowiedzieć się na temat prawidłowych metod wychowawczych, konstruktywnego rozwiązywania problemów a także efektywnej komunikacji i potrzebnego wsparcia na każdym etapie rozwoju dziecka.

sekty w Polsce

Sekty w Polsce – jak działają?

Sekty w Polsce budzą niepokój i zainteresowanie, szczególnie ze względu na swoje destrukcyjne oddziaływanie na jednostki i społeczeństwo. Ich działania często prowadzą do izolacji członków

Czytaj więcej »